Rynek energii 2023

Rynek mocy w praktyce sierpień 2023

Rynek energii marzec 2023

PSE ogłaszają okresy zagrożenia w dniu 23.09.2022

 

Na stronie PSE pojawił się dziś komunikat o ogłoszeniu okresów zagrożenia

 

Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. ogłaszają okresy zagrożenia w dniu 23.09.2022 r. w godzinach 19:00 – 20:00, 20:00 – 21:00.

PSE S.A. opublikowały wielkości umożliwiające dostawcom mocy wyznaczenie skorygowanego obowiązku mocowego na stronie https://purm.pse.pl/ lub https://www.pse.pl/rynek-mocy-okresy-zagrozenia.

Podstawa prawna:

  • art. 57 ust. 9 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2021 r. poz. 1854),
  • § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Energii z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie wykonania obowiązku mocowego, jego rozliczania i demonstrowania oraz zawierania transakcji na rynku wtórnym,
  • pkt. 16.1.3 regulaminu rynku mocy.

 


Nadchodzące wydarzenia powermeetings.eu!

ABC obrotu energią elektryczną listopad 2022

ABC obrotu energią elektryczną wrzesień 2022

Rynek mocy w praktyce sierpień 2022

Prezes URE ogłosił wyniki aukcji głównej rynku mocy na dostawy w 2026 roku

Przeprowadzona w grudniu 2021 r. przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne aukcja zakończyła się w pierwszej rundzie.



Do pobrania lista zwycięzców aukcji 👉 Ostateczne_wyniki_aukcji_glownej_na_rok_dostaw_2026

Łączna wielkość obowiązków mocowych oferowanych i zakupionych w wyniku tej aukcji wynosi 7,2 GW[1] ( przy czym prawie 80 proc. zostało zakontraktowane przez jednostki wytwórcze, a ponad 20 proc. przez jednostki redukcji zapotrzebowania, tzw. DSR[2])

W wyniku aukcji zawarto umowy z 26 dostawcami mocy obejmujące łącznie 128 jednostek rynku mocy  (w tym 89 jednostek fizycznych polskich oraz 39 jednostek zagranicznych). Po raz pierwszy w aukcji mocy wzięły udział jednostki spoza terytorium RP – z terenu systemu przesyłowego Królestwa Szwecji[3].
Cena zamknięcia dla jednostek polskich fizycznych wyniosła 400,39 zł/kW/rok, natomiast dla jednostek zagranicznych 399 zł/kW/rok.

Rys. 1. Cena zamknięcia aukcji głównych na rynku mocy na lata 2021-2026 (zł/Kw/rok).

Sumaryczna wielkość obowiązków mocowych zakontraktowana w wyniku wcześniejszych aukcji dotyczących roku dostaw 2026 wynosi 11,5 GW. A zatem razem łącznie na rok 2026 zawarte zostały umowy mocowe na ok. 18,8 GW. Szczegółowe dane i informacje dotyczące rozstrzygnięcia aukcji znajdują się w Informacji Prezesa URE nr 2/2022.

Rynek mocy

Jednym z powodów przygotowania regulacji tworzących zachęty inwestycyjne do budowy nowych i modernizacji istniejących jednostek wytwórczych była potrzeba zapobieżenia sytuacji niedoboru energii elektrycznej w przyszłości. a. Przepisy te mają również na celu aktywizację zarządzania zużyciem energii i uelastycznienie popytu na energię elektryczną. I właśnie dla realizacji tych celów powstało nowe rozwiązanie regulacyjne – rynek mocy.

Wprowadzenie rynku mocy oznacza zmianę architektury rynku energii z jednotowarowego, na rynek dwutowarowy, gdzie transakcjom kupna-sprzedaży podlega nie tylko wytworzona energia elektryczna, ale również moc dyspozycyjna netto, czyli gotowość do dostarczania energii do sieci.

Wybór jednostek rynku mocy, które za odpowiednim wynagrodzeniem oferują nową usługę, dokonywany jest w wyniku aukcji typu holenderskiego, czyli składających się z wielu rund z ceną malejącą. Jednostki rynku mocy, które są dopuszczone do udziału w aukcji, po pozytywnym zakończeniu procesu certyfikacji ogólnej a następnie procesu certyfikacji do aukcji głównej, opuszczają aukcję, kiedy cena kolejnej rundy już nie zapewnia ich oczekiwanego wynagrodzenia za moc. W efekcie, aukcje wygrywają najtańsze oferty, przy zachowaniu neutralności technologicznej.

***

  • 16 grudnia 2021 r. Polskie Sieci Energetyczne (PSE) przeprowadziły aukcję główną na rok dostaw 2026.
  • 3 stycznia br. rozpoczęła się certyfikacja ogólna do aukcji głównej rynku mocy na 2027 rok. Wnioski można składać do PSE do 17 stycznia.
  • Wcześniejsza certyfikacja obowiązuje wszystkich uczestników aukcji głównej. Bez niej nie można przystąpić do aukcji.
  • Koszt rynku mocy w 2021 roku wyniósł 5,4 mld zł. Koszt zakupu obowiązków mocowych zakontraktowanych w aukcjach na 2022 rok wynosi 5,3 mld zł.
  • Dostawcami mocy mogą być:
  • jednostki redukcji zapotrzebowania – podmioty lub grupy podmiotów zdolne do ograniczenia poboru energii z sieci poprzez wykorzystanie sterowanego odbioru lub swoich jednostek wytwórczych – np. zakład przemysłowy, który w okresie zagrożenia ograniczy zapotrzebowanie na moc z systemu, uruchamiając agregaty prądotwórcze,
  • jednostki wytwórcze – podmioty uprawnione do dostarczania energii elektrycznej do sieci – np. elektrownie lub elektrociepłownie,
  • magazyny energii.

[1] Wskazana wielkość obowiązków mocowych oferowanych przez dostawców mocy została wyznaczona na podstawie sumy oferowanych obowiązków mocowych wynikających ze wszystkich wydanych przez PSE certyfikatów dotyczących aukcji głównej na rok dostaw 2026, w tym także certyfikatów warunkowych. Wielkość ta może zostać skorygowana, w przypadku braku wniesienia zabezpieczenia finansowego w terminie wynikającym z rozporządzenia Ministra Energii z dnia 3 września 2018 r. w sprawie zabezpieczenia finansowego wnoszonego przez dostawców mocy oraz uczestników aukcji wstępnych.

[2] Demand Side Response; to dobrowolne i czasowe obniżenie przez odbiorców zużycia energii elektrycznej lub przesunięcie w czasie jej poboru w zamian za oczekiwane wynagrodzenie. DSR przyczynia się do zachowania stabilności w KSE w przypadku  wystąpienia trudnej sytuacji bilansowej, w szczególności w godzinach szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną.

[3] Polski system elektroenergetyczny jest połączony z systemem szwedzkim podwodną linią kablową stałoprądową wysokiego napięcia SwePol Link, która stanowi współwłasność operatorów polskiego i szwedzkiego.


Nadchodzące wydarzenia powermeetings.eu!

URE: Stawki opłaty mocowej na rok 2022

Rynek mocy: Prezes URE wyliczył wysokość opłaty za utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego w 2022 roku.



W styczniu 2021 roku na naszych rachunkach za prąd, w części pobieranej przez dystrybutorów, pojawiła się nowa pozycja – tzw. opłata mocowa. Wynika ona z przyjętej w 2017 roku ustawy o rynku mocy[1], która wprowadziła mechanizm wynagradzania wytwórców energii za gotowość dostarczania energii do sieci. Głównym uzasadnieniem wdrożenia nowych przepisów była wskazana przez ustawodawcę potrzeba zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. Wprowadzoną od 1 stycznia br. opłatę można zatem nazwać opłatą za utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego. Do końca września każdego roku Prezes URE oblicza i publikuje jej wysokość, bazując na przepisach ustawy o rynku mocy oraz na rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska[2].

– Celem wprowadzenia rynku mocy, a co za tym idzie opłaty mocowej, było wzmocnienie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej i zmniejszenie ryzyka tzw. blackoutu – podkreśla Rafał Gawin, Prezes URE. – Wysokość opłaty odzwierciedla płatności dla dostawców mocy, które zostały zakontraktowane w wyniku przeprowadzonych aukcji rynku mocy. Środki pozyskane z tej opłaty przeznaczone będą na budowę nowych, modernizację i utrzymanie istniejących jednostek wytwórczych, a także aktywizację zarządzania zużyciem energii i uelastycznienie popytu na nią – dodaje.

Zmiana sposobu kalkulacji oraz poboru stawki

Prezes URE po raz drugi publikuje stawki opłaty mocowej. Jednak sposób jej wyliczania jest inny niż w ubiegłym roku. Został bowiem zmieniony nowelizacją ustawy o rynku mocy z początku września br.[3]

Nowelizacja ta rozszerzyła grupy odbiorców, którzy będą płacili zryczałtowaną opłatę mocową zależną od rocznego zużycia energii. W 2021 roku opłatą zryczałtowaną – określoną w złotych na miesiąc i zależną od rocznego zużycia energii – objęte były tylko gospodarstwa domowe. Nowelizacja ustawy rozszerzyła zryczałtowaną stawkę opłaty na wszystkich odbiorców z grupy taryfowej G. Zostaną nią ponadto objęci odbiorcy energii z grupy taryfowej C1, o mocy zamówionej do 16 kW.

Wysokość opłaty będzie również uzależniona od tzw. indywidualnej krzywej poboru, czyli różnicy pomiędzy zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania, a zużyciem w pozostałych godzinach doby. Ustawa wyróżnia cztery grupy odbiorców:

  • grupę, dla której wielkość różnicy między ilością energii zużytą w dni robocze w godzinach szczytowego zapotrzebowania i poza tymi godzinami wynosi mniej niż 5 proc.,
  • grupę, dla której ta różnica wynosi nie mniej niż 5 proc. i mniej niż 10 proc.,
  • kolejną, gdzie różnica wynosi nie mniej niż 10 proc. i mniej niż 15 proc,
  • grupę czwartą, gdzie wielkość różnicy wynosi nie mniej niż 15 proc.

– Podział na grupy odbiorców według proporcji między zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania i poza nimi jest istotny, ponieważ ma przełożyć się na większą stabilność poboru energii. Każdej z czterech grup o różnej stabilności przyporządkowany został współczynnik korygujący bazową stawkę opłaty mocowej. Waha się on od 0,17 w przypadku odbiorców o najbardziej „płaskim” profilu zużycia do 1 w przypadku odbiorców, którzy zużywają energię w sposób najmniej stabilny, tj. gdzie różnica między ilością energii zużytą w godzinach szczytowego zapotrzebowania i poza tymi godzinami wynosi więcej niż 15 proc. – wyjaśnia Rafał Gawin.

Biorąc pod uwagę padające w ostatnim czasie rekordy zapotrzebowania na energię konieczne jest premiowanie takiego jej zużywania, które jak w najmniejszym stopniu wpływa na szczytowe zapotrzebowanie na energię. Takie rozwiązanie ma zachęcić odbiorców do świadomego zużywania prądu w ciągu doby, a tym samym może poprawić bilansowanie zapotrzebowania na energię, co z kolei zwiększy bezpieczeństwo jej dostaw.

Dla tego nowego systemu kalkulacji oraz poboru stawki mocowej przewidziany jest okres przejściowy. Do końca 2027 r. będzie obowiązywał podział na odbiorców ryczałtowych, dla których wysokość opłaty mocowej jest uzależniona od rocznego poboru energii elektrycznej oraz pozostałych, dla których będzie ona uzależniona od poboru energii w godzinach ogłoszonych przez Prezesa URE jako godziny szczytowego zapotrzebowania[4]. Natomiast od 1 stycznia 2028 r. nie będzie już stawek ryczałtowych, a dla wszystkich odbiorców energii, włącznie z gospodarstwami domowymi, opłata mocowa będzie zależna od profilu zużycia (im stabilniejszy profil, tym niższa opłata).

Przepisy dotyczące współczynników korygujących stawkę opłaty mocowej wchodzą w życie od 1 października br. Zgodnie z harmonogramem stosowania tych współczynników (art. 14 ustawy zmieniającej), odbiorcy przyłączeni do sieci wysokich napięć będą nimi objęci od 1 października 2021 r.,  do sieci średnich napięć – od 1 stycznia 2022 r., a odbiorcy przyłączeni do sieci niskich napięć (o mocy przyłączeniowej większej od 16 kW) od 1 stycznia 2025 r. Natomiast obecni odbiorcy ryczałtowi będą stosować te współczynniki od 1 stycznia 2028 r.

Tak więc w 2022 roku z możliwości korygowania odpowiednim współczynnikiem bazowej stawki opłaty mocowej będą mogli skorzystać odbiorcy przyłączeni do sieci średnich napięć (o napięciu wyższym niż 1 kV) oraz do sieci wysokich napięć.

Wysokość opłat w 2022 roku

Wyliczając wysokość opłaty mocowej na 2022 rok dla poszczególnych grup odbiorców, regulator – zgodnie ze wskazaniem ustawodawcy – bierze pod uwagę wartość kontraktów mocowych zawartych w ramach aukcji na 2022 rok[5] oraz koszty Zarządcy Rozliczeń. Wzrost opłaty mocowej na 2022 rok wyliczonej przez Prezesa URE zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, wynika głównie ze zmiany sposobu kalkulacji stawek.

W przypadku odbiorców z grup G oraz C1[6] będzie to stawka miesięczna, zależna od rocznego zużycia[7] energii elektrycznej, płatna za punkt poboru energii.

Tabela 1. Stawki opłaty mocowej w latach 2021 i 2022 dla odbiorców ryczałtowych w zależności od zużycia [w zł/miesiąc; wartość netto].

Dla pozostałych grup odbiorców stawka opłaty w przyszłym roku uzależniona będzie od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby (w dni robocze od 7:00 do 21:59) i wyniesie 0,1026 zł/kWh (w stosunku do 0,0762 zł/kWh w 2021 r.).

***

  • Funkcjonowanie programu wsparcia dostawców mocy przewidziano do 2047 roku.
  • Prezes URE do końca września każdego roku będzie ogłaszał stawki opłaty mocowej na kolejny rok.
  • Więcej informacji o rynku mocy na stronie regulatora oraz Polskich Sieci Elektroenergetycznych.
  • Koszt rynku mocy w 2020 roku wyniósł 5,4 mld zł. Wysokość obowiązków mocowych zakontraktowanych w aukcjach na 2022 rok wynosi natomiast 5,3 mld zł.

źródło: Urząd Regulacji Energetyki


[1] Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2020 r. poz. 247 z nast. zm.).

[2] Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 listopada 2020 r. w sprawie pobierania opłaty mocowej i wyznaczania godzin doby przypadających na szczytowe zapotrzebowanie na moc w systemie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2009).

[3] Dz. U. z 2021 r. poz. 1505.

[4] Godziny doby przypadające na godziny szczytowego zapotrzebowania pozostały takie same jak w 2021 r. Jest to 15 kolejnych godzin każdej doby w dniu roboczym (z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy). Pierwsza z tych godzin rozpoczyna się o 7.00, a piętnasta – o 21.00.

[6] O mocy zamówionej do 16 kW.

[7] Art. 74 ust. 7 ustawy o rynku mocy.


Nadchodzące wydarzenia powermeetings.eu!

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o rynku mocy

Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw – poinformowała Kancelaria Prezydenta RP.



Celem ustawy z dnia 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw jest dostosowanie polskich regulacji prawnych dotyczących mechanizmów mocowych zdolności wytwórczych do przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wewnętrznego rynku energii elektrycznej, zwanego rozporządzeniem rynkowym.

Celem zapewnienia stosowania rozporządzenia rynkowego nowelizacja przewiduje:

  • zakaz udziału jednostek niespełniających limitu emisji 550g CO2/kWh w certyfikacjach do aukcji w celu udziału w aukcjach mocy. W celu możliwości realizacji już zawartych umów mocowych dopuszczono możliwość udziału jednostek niespełniających limitu – ale bez wypłaty wynagrodzenia;
  • uchylenie przepisów uniemożliwiających udział w mechanizmie mocowym jednostek zagranicznych w przypadku udziału w wielu mechanizmach;
  • wykluczenie w mechanizmie mocowym bezpośredniej konkurencji pomiędzy źródłami niskoemisyjnymi a jednostkami emitującymi powyżej 550g CO2/kWh;
  • możliwość konwersji jednostki posiadającej zawartą umowę mocową i niespełniającej limitu emisji 550g CO2/kWh na jednostkę spełniającą ten limit poprzez zmianę technologii wytwarzania energii elektrycznej, realizowaną w ramach istniejącej umowy lub w ramach zastąpienia istniejącej umowy nowymi umowami mocowymi;
  • możliwość zmiany mocy osiągalnej nowej jednostki rynku mocy wytwórczej, jeżeli moc takiej jednostki po jej realizacji nieznacznie odbiegać będzie od mocy, która była zakładana na etapie planowania;
  • obniżenie opłaty mocowej dla jednostek najmniej wpływających na wzrost zapotrzebowania szczytowego (zmniejszono opłaty ponoszone przez trzy grupy odbiorców, których zużycie dobowe waha się o nie więcej niż 5%, nie więcej niż 10% i nie więcej niż 15% względem zapotrzebowania w godzinach pozaszczytowych);
  • wprowadzenie zmian w szeregu ustaw dla zachowania spójności przepisów, a także wprowadzenie uproszczeń i doprecyzowań istniejących przepisów ustawy o rynku mocy – zmian o charakterze technicznym, nie zmieniającym zasad funkcjonowania mechanizmu mocowego.

Ustawa wejdzie w życie, co do zasady, po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

źródło: Kancelaria Prezydenta RP


Nadchodzące wydarzenia powermeetings.eu!

Kontakt

Renata Kałużna Jesteśmy zespołem złożonym z doświadczonych profesjonalistów, działającym w ramach firmy powemeetings.eu, która specjalizuje się w doradztwie oraz organizacji konferencji i szkoleń dla różnych sektorów gospodarki.

Al. Jerozolimskie 27
00-508 Warszawa

tel.: +48 22 740 67 80
kom.: +48 603 386 917
faks: +48 22 672 95 89

NIP: 952-139-65-83
REGON: 363385059

Renata.Kaluzna@powermeetings.eu

Stronę redaguje: Jolanta Szczepaniak
Kontakt: powermeetings@powermeetings.eu