Wodór w ustawie prawo energetyczne – konsultacje publiczne

Jolanta Szczepaniak
28 maja 2024
Aktualności, Energetyka
dofinansowanie wodór, dofinansowanie wodór 2024, nfośigw wodór, nfośigw wodór nabór 2024, prawo wodorowe, ustawa prawo energetyczne 2024, ustawa prawo energetyczne wodór, ustawa wodorowa, wodór dekarbonizacja, wodór ministerstwo klimatu i środowiska, wodór ustawa, wodór w energetyce, wodoryzacja gospodarki

Konsultacje publiczne projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne raz niektórych innych ustaw (UD36)

MKiŚ zaprasza do udziału w konsultacjach publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UD36), które pomogą ukształtować normy prawne umożliwiające wykorzystanie wodoru w energetyce.

Wodór jest paliwem alternatywnym, które stanowi przyjazną środowisku alternatywę dla wykorzystania gazu ziemnego w sektorach przemysłu, które są szczególnie trudne do dekarbonizacji, m.in. w hutnictwie, przemyśle chemicznym oraz przemyśle budowlanym. Wodór ze względu na swoje właściwości chemiczne może stanowić również nośnik energii, pozwalający na magazynowanie energii elektrycznej, a także paliwo do napędu pojazdów i statków.

Wodór stanowi bardzo ważne ogniwo strategii Unii Europejskiej pozwalających realizować ambitne europejskie plany klimatyczne. Jest jednym z głównych elementów Europejskiego Zielonego Ładu, a także unijnej „Strategii w zakresie wodoru na rzecz Europy neutralnej dla klimatu”. W ślad za planowaniem unijnym polski ustawodawca określił polskie założenia strategiczne odnoszące się do wykorzystania wodoru w Polskiej Strategii Wodorowej do roku 2030 z perspektywą do roku 2040 (PSW) oraz Polityce energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040).

W następstwie powyższych strategii Ministerstwo opracowało projekt ustawy wprowadzający regulacje prawne niezbędne dla zastosowania wodoru w polskiej energetyce w ramach realizacji kamienia milowego Krajowego Planu Odbudowy, w którym założono wejście w życie przepisów ustanawiających ramy prawne dla wodoru.

Najważniejsze zmiany prawne wprowadzane w projekcie UD36 to:

opracowanie siatki operatorów systemów wodorowych i norm określających ich działalność,
dodanie nowych pojęć prawnych niezbędnych do regulacji zastosowania wodoru w polskiej energetyce,
zastosowanie podstawowych zasad rynkowych dotyczących wykorzystania wodoru w energetyce na wzór zasad z rynku paliw gazowych,
określenie systemu reglamentacji działalności gospodarczej związanej z zastosowaniem wodoru w energetyce,
uwzględnienie międzysektorowych możliwości wykorzystania wodoru w energetyce.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska po uzgodnieniach wewnętrznych opracowało projekt UD36 zawierający podstawy prawne umożliwiające szerokie wykorzystanie wodoru w polskiej energetyce. Zależy nam na uzyskaniu możliwie największej liczby opinii w celu utworzenia możliwie najlepszego prawa określającego wykorzystanie wodoru w polskiej energetyce, dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych do przesyłania uwag do komunikatu do 17 czerwca 2024 r. adres: deg@klimat.gov.pl

Link do projektu UD-36: https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy–prawo-energetyczne-oraz-niektorych-innych-ustaw6

źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Co organizujemy w najbliższym czasie?

MKiŚ: Prawo Wodorowe (ustawa) w II kwartale 2024 r.

Regulujemy rozwój gospodarki wodorowej z myślą o zapewnieniu konkurencyjności przemysłowi w kraju – czytamy w komunikacie MKiŚ. Wodór będzie odgrywał kluczową rolę w procesie dochodzenia do neutralności klimatycznej. Będzie nośnikiem, który zastąpi gaz jako nośnik energii. Jego rola dla przemysłu będzie kluczowa, dlatego wprowadzamy ustawę regulującą ten obszar. Ustawa przyspieszy rozwój gospodarki wodorowej w Polsce, jej szacowana wartość dodana to nawet 870 mln EUR w 2040 r. Jednocześnie realizujemy jeden z kamieni milowych KPO.

Dlaczego projekt jest wprowadzany?

Rozwój gospodarki wodorowej jest dobry dla gospodarki. Analiza potencjału technologii wodorowych w Polsce do roku 2030 z perspektywą do 2040 roku wykonana przez Instytut Energetyki przewiduje, że wartość dodana dla Polski, związana z rozwojem gospodarki wodorowej to ponad 343 mln EUR dla niskiego popytu na wodór w UE o 870 mln EUR dla popytu wysokiego.

Obecnie Prawo energetyczne nie reguluje wodoru. Według obecnych przepisów jest on „innym rodzajem gazu palnego” i podlega regulacji wyłącznie w przypadku dostarczania go za pomocą sieci gazowej. W pozostałym zakresie wodór nie jest regulowany ustawą – Prawo energetyczne.

Konieczne jest zatem wprowadzenie wodoru do ustawy Prawo energetyczne i uregulowanie tego rynku. Projekt realizuje ponadto kamień milowy KPO.

Brak regulacji przekłada się na niepewność inwestycyjną i ogranicza lub spowalnia realizację inwestycji dotyczących rynku wodoru. Tymczasem rewizja dyrektywy o odnawialnych źródłach energii nakłada na Polskę szereg obowiązków w zakresie zastępowania wodoru pozyskiwanego tradycyjnymi metodami z paliw kopalnych wodorem odnawialnym lub niskoemisyjnym.

Wytwarzanie wodoru odnawialnego (kwalifikowanego jako paliwo odnawialne pochodzenia niebiologicznego – tzw. RFNBO) wymaga dużej ilości wielkoskalowych inwestycji.

Projekt reguluje, jaka działalność na rynku wodoru objęta będzie koncesją. Zakłada się, że w początkowej fazie rozwoju rynku będzie wymagana koncesja dla obrotu wodorem poniżej równowartości 1 mln euro, magazynowania wodoru w instalacji do 55 tys. Nm3.

Jaki problem rozwiązujemy?

Odpowiadamy na wyzwania dekarbonizacji gospodarki. Wodór będzie odgrywał kluczową rolę w procesie dochodzenia do neutralności klimatycznej. Polityka klimatyczna UE zidentyfikowała obszary, których nie da się wprost zelektryfikować z pomocą OZE. Jest to przede wszystkim przemysł – w tym chemiczny, petrochemiczny, cementownie, huty) oraz transport ciężki. Wodór jest typowany jako nośnik energii, który zastąpi gaz ziemny, pozwoli na dekarbonizację przemysłu oraz uniezależni Europę od paliw kopalnych.
Realizujemy jeden z kamieni milowych KPO.
Ograniczamy ryzyko inwestycyjne dla biznesu. Dobre i jasne prawo będzie zachęcało do inwestycji tym obszarze.

Jakie zmiany wprowadzamy?

Na rynku wodoru pojawią się operatorzy (m.in. operator systemu przesyłowego wodorowego i operator systemu dystrybucyjnego wodorowego, operator systemu magazynowania wodoru).
Uregulowane zostaną ich obowiązki. Ustawa wprowadza procedurę wyznaczania operatorów przez Prezesa URE.
Uregulowano zasady łączenia działalności gazowej i wodorowej, co ma znaczenie w szczególności na wczesnym etapie tworzenia się rynku.
Założono uproszczenia w Prawo budowlanym, w Prawie ochrony środowiska oraz w specustawie o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych.

Projekt, zgodnie z założeniami aktualizacji KPO, powinien zostać przyjęty przez RM w II kwartale 2024 r., a wejść w życie w IV kwartale 2024 r.

Link do projektu UD-36: https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy–prawo-energetyczne-oraz-niektorych-innych-ustaw6

źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Co organizujemy w najbliższym czasie?

Wodoryzacja Gospodarki – nabór wniosków 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłasza nabór wniosków w ramach programu priorytetowego „Wodoryzacja Gospodarki”

Cel programu
Celem programu jest wsparcie technologii, dotyczących budowy, wdrożenia oraz komercjalizacji innowacyjnych jednostek transportowych napędzanych wodorem. Program przyczyni się do osiągnięcia celów ramowych określonych w działaniu B2.1.1 w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO).

W naborze będą realizowane przedsięwzięcia zgodne z nową zasadą horyzontalną „nie czyń znaczącej szkody” (zasadą DNSH), w odniesieniu do 6 celów środowiskowych. Przyjmuje się, że przedsięwzięcia dotyczące wdrożenia technologii wodorowych w kierunku niskoemisyjnej lub bezemisyjnej gospodarki kwalifikują się jako wnoszące istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu. W odniesieniu do projektów dotyczących budowy wdrożenia oraz komercjalizacji innowacyjnych jednostek transportowych napędzanych wodorem cel szczegółowy zostanie spełniony jeśli jednostki transportowe powstałe w wyniku realizacji projektu nie będą przeznaczone do transportu paliw kopalnych.

Rodzaje przedsięwzięć

Przedsięwzięcia o charakterze badawczo –rozwojowym, dotyczące nowych lub modernizowanych jednostek zasilanych wodorem, zakończone minimum demonstratorem w skali 1:1;
Przedsięwzięcia dotyczące zwiększenia mocy produkcyjnych dla innowacyjnych jednostek transportowych napędzanych wodorem, np. poprzez budowę linii technologicznej lub fabryki.

Terminy i sposób składania wniosków o dofinansowanie WoD

Nabór wniosków odbywać się będzie w procedurze konkursowej. Wnioski należy składać w terminie od 03.06.2024 r. do 02.09.2024 r., do godz. 23.59.

Wnioski WoD składa się wyłącznie w wersji elektronicznej przez Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD), przy użyciu podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego.

Wnioski, które wpłyną po terminie nie będą rozpatrywane w ramach niniejszego naboru.

Budżet naboru:

Budżet na realizację celu programu wynosi 1 193 009 000 zł, w tym:

dla bezzwrotnych form finansowania: 493 009 000 zł
dla zwrotnych form finansowania: 700 000 000 zł

co stanowi 100% alokacji budżetu programu.

Forma i intensywność dofinansowania:

– Istnieje możliwość ubiegania się o dofinansowanie w formie:

wyłącznie dotacji,
dotacji i pożyczki łącznie;

– Dofinansowanie w formie dotacji do wysokości maksymalnej intensywności pomocy publicznej wskazanej w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 26 września 2023 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej na rozwój technologii wodorowych oraz infrastruktury współtowarzyszącej w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz. U. z 2023 r. poz. 2189) ;

– W sytuacji, gdy dotacja nie stanowi pomocy publicznej, intensywność dofinansowania w formie dotacji – do 85% kosztów kwalifikowanych.

– Dofinansowanie w formie pożyczki w wysokości różnicy pomiędzy wartością kosztów kwalifikowanych, a wartością dofinansowania w formie dotacji udzielonej na to przedsięwzięcie; pożyczka może być udzielana wyłącznie na realizację przedsięwzięć o charakterze inwestycyjnym.

Warunki dofinansowania

Minimalna wartość kosztów kwalifikowanych: 10 mln zł;
Maksymalna kwota dotacji: 150 mln zł;
Kwota pożyczki: do 300 mln zł;
Oprocentowanie pożyczki na warunkach rynkowych (pożyczka nie stanowi pomocy publicznej): oprocentowanie na poziomie stopy referencyjnej ustalanej zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (Dz. Urz. UE C 14, 19.01.2008, str. 6), z zastrzeżeniem ust. 4a-4c paragrafu 6 „Zasad udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”;
Pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 15 lat liczony od daty planowanej wypłaty pierwszej transzy pożyczki do daty planowanej spłaty ostatniej raty kapitałowej. W uzasadnionych przypadkach wynikających ze specyfiki przedsięwzięcia lub beneficjenta, okres finansowania przedsięwzięcia w formie pożyczki, może być inny, jednak nie dłuższy niż 25 lat;

Beneficjenci

Przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z 6 marca 2018 r. z późn. zm. Prawo przedsiębiorców (t.j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ). Warunkiem udzielenia dofinansowania jest posiadanie w momencie wypłaty dofinansowania zakładu lub oddziału w Rzeczypospolitej Polskiej;
Jednostki sklasyfikowane w systemie szkolnictwa wyższego i nauki w art. 7 ust.1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j.: Dz.U. z 2023 r., poz. 742), prowadzące działalność naukową w myśl tej ustawy.

Informacja o koordynatorze programu wraz z nr telefonu

Koordynatorzy programu:

Żanna Białek, Wydział Nadzoru Właścicielskiego i Innowacji, nr tel.: 724 701 340
Dominik Pióro, Wydział Nadzoru Właścicielskiego i Innowacji, nr tel.: 724 700 887