Za nami 12 jesienne Forum Biomasy i RDF we Wrocławiu

Spalanie biomasy i RDF to najlepszy kierunek transformacji ciepłownictwa

– Jednym ze sposobów na zwiększenie suwerenności energetycznej Polski jest rozwój nisko i zeroemisyjnych źródeł wytwórczych, co zostało wyrażone w założeniu do aktualizacji polityki energetycznej polski do 2040 roku, przyjętych przez Radę Ministrów 29 marca 2022 roku – napisał Ireneusz Zyska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska w liście skierowanym do uczestników XII jesiennego Forum Technologii w Ciepłownictwie, Energetyce i Przemyśle – Spalanie Biomasy i RDF, organizowanego przez powermeetings.eu w dniach 20-21 października 2022 we Wrocławiu.

– Wykorzystanie krajowego potencjału energetycznego, w tym biomasy jest kluczowe dla tego bezpieczeństwa. Dlatego zagospodarowanie potencjału biomasowego na cele energetyczne stanowi jeden z priorytetów Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Dążymy do zwiększenia udziału biomasy i biogazu w ciepłownictwie i biopaliw w transporcie. Jest to związane z konsekwentnie realizowaną transformacją energetyczną a także stale rosnącym wolumenem odpadów, co wynika z coraz większej konsumpcji oraz zaostrzenia przepisów dotyczących zagospodarowania odpadów. W czasach rosyjskiego szantażu energetycznego wobec Europy i świata, po napaści na Ukrainę, znaczenie strategiczne ma zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego.

Pełnomocnik Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii poinformował też o powołaniu międzyresortowego zespołu ds. zwiększenia udziału zrównoważonej biomasy w krajowym systemie elektroenergetycznym i ciepłowniczym, którego zadaniem jest identyfikacja barier rozwoju rynku i przygotowanie rekomendacji, co do ich zniesienia, w tym propozycji zmian legislacyjnych i poza legislacyjnych w zakresie uwarunkowań technicznych, źródeł finansowania, pochodzenia i dostępności biomasy oraz systemów wsparcia. Zespół pracuje nad identyfikacją uwarunkowań technicznych i określeniem wysokości niezbędnych nakładów finansowych na wykonanie konwersji jednostek wytwórczych, w zależności od technologii i rodzaju biomasy. Do kwietnia 2023 roku ma pracować nad stworzeniem dobrego otoczenia prawnego, które umożliwi uzyskanie oczekiwanych celów i rezultatów.

Priorytetowe jest wspieranie sektora biogazu i biometanu w Polsce i bardzo ważne zagospodarowanie biomasy z rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego oraz wykorzystanie substancji pofermentacyjnych, co się wiąże z wykorzystaniem potencjału energetycznego wiejskich obszarów. Ministerstwo chce, żeby zagospodarowanie biomasy następowało lokalnie i w bliskiej odległości jej wytworzenia. By emisja z jej transportu w jak najmniejszym stopniu oddziaływała na środowisko.

– Unię Europejską, w tym Polskę, czeka coraz więcej wyzwań związanych z zagospodarowaniem biomasy na cele energetyczne – stwierdził Ireneusz Zyska. – Jednym z wymagań określonych w Dyrektywie Parlamentu UE w sprawie promowania energii ze źródeł odnawialnych RED II jest stosowanie kryteriów zrównoważonego rozwoju, które służą do weryfikacji biomasy. Są one powszechnie stosowane na terenie UE, choć ich zastosowanie było dotychczas ograniczone do biokomponentów, biopaliw i biopłynów w elektroenergetyce.

Uczestników Forum poinformowano, że polski system weryfikacji, stworzony w Instytucie Nafty i Gazu w Krakowie otrzymał właśnie od Komisji Europejskiej pozytywną ocenę techniczną w zakresie certyfikacji biomasy leśnej i bliski jest termin ostatecznej decyzji potwierdzającej, że Instytut ma pełne kompetencje w zakresie certyfikacji biomasy.

Miłym akcentem wypowiedzi było stwierdzenie, że resort Klimatu i Środowiska dostrzega i docenia wysiłki oraz determinację branży biomasowej, związane z kształtowaniem polskiego miksu energetycznego, w zakresie zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii. Zaangażowanie uczestników Forum powermeetings.eu w zakresie spalania biomasy i RDF jest inspiracją dla uczestników rynku OZE dla maksymalnego wykorzystania biomasy w lokalnych kotłowniach i ciepłownictwie, energetyce i przemyśle. Pozwala to zastępować paliwa kopalne i przyczynia się do rozwoju przemysłu wytwarzającego takie urządzenia jak kotły biomasowe i linie technologiczne produkujące biomasę przetworzoną, jak pellet czy brykiety.

Tegoroczne jesienne Forum podzielono na pięć sesji tematycznych. Uznając iż dostępność biomasy i paliw alternatywnych jest najważniejsza w kontekście bezpieczeństwa cieplnego i energetycznego kraju, w tej części wystąpiło sześciu prelegentów. O podziale na pule drewna i dostępnej biomasie leśnej mówili przedstawiciele Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych – Robert Wielgosz i Mariusz Błasiak, wyjaśniając jaki typ biomasy oferowany jest na rynkach indywidualnym i przedsiębiorstw oraz stwierdzając, iż nie istnieje w przepisach prawa krajowego pojęcie „biomasa leśna”. W latach 2012-2018 pozyskanie pozostałości drzewnych M2E wzrosło ponad dwukrotnie, osiągając poziom 426 tys. m³. Ale od 2019 roku odnotowuje się wzrost pozyskania pozostałości do poziomu około 0,9 mln m³ w bieżącym roku. Niestety, wąskim gardłem procesu pozyskania biomasy jest jej zbiór w powierzchni leśnej. Natomiast intensyfikacja cięć sanitarnych zwiększa udział drewna S2AP w sprzedaży na rynek detaliczny.

– W tym kontekście istotny jest potencjał lasów prywatnych – mówił dr inż. Stefan Traczyk, prezes Stowarzyszenia Leśników i Właścicieli Lasów. – Są to spore ilości, wciąż jednak nie wykorzystywane w pełni. Wszak zasoby drzewne w lasach prywatnych są rzędu 257 m³/ha, a zajmują prawie 19 proc. powierzchni kraju.

Nie będzie więcej pozostałości drzewnych dla firm biomasowych z krajowych tartaków, jeśli nie będzie wzrastać pula drewna przemysłowego dla krajowych odbiorców. A nie wzrasta – dowodził Rafał Szefler z Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego, ponieważ rośnie eksport drewna, natomiast jego pozyskanie jest stabilne. Dlatego podnoszone są ceny drewna, plasujące się obecnie w europejskiej czołówce.

Znajduje to pełne potwierdzenie w raporcie „Drzewny rollercoaster”, przygotowanym przez Departament Analiz Makroekonomicznych Banku Pekao, przedstawionym podczas Forum przez Krzysztofa Mrówczyńskiego. Wynika z tego raportu, że po znakomitym roku 2021 i półroczu 2022, krajową produkcję wyrobów z drewna czeka cykliczne załamanie. Już spada udział Polski w unijnym eksporcie branży drzewnej i pogarsza się kondycja finansowa firm.

Czy w tej sytuacji paliwo z importu i odpadów może być odpowiedzią na kryzys energetyczny?

– Tak – stwierdził Krzysztof Karolczyk z Fortum Power and Heat Polska, choć wskaźnik wytwarzania odpadów komunalnych jest u nas jednym z najniższych w UE. Prognozy wskazują na wzrost do poziomu 15-17 mln ton w 2035 roku, ale czy podołają temu nieliczne w kraju instalacje termicznego przekształcania odpadów? I czy będzie społeczna akceptacja odzysku energii z odpadów? Współczesne technologie nie zagrażają środowisku ani recyklingowi, natomiast składowanie odpadów jest najmniej pożądaną formą ich zagospodarowania.

Nawiązaniem do tego wystąpienia było przedstawienie przez Andrzeja Piotrowskiego z Veolia Energia Polska, iście cierniowej drogi inwestora, planującego zacząć inwestycję w instalację na paliwa alternatywne. Wskazał, na przykładzie Zamościa, jak prowadzić dialog z lokalnym społeczeństwem, żeby pozyskać akceptację i wszystkie niezbędne decyzje i przejść procesy odwoławcze.

Łatwiejsze, choć też trudne są realizacje modernizacyjne lokalnych kotłowni, decydując się na pozyskiwanie ciepła z biomasy, omówione przez Krzysztofa Jarosza z SPGK w Sanoku oraz – w sesji „Forum Ciepłowników” – przez przedstawicieli firm ciepłowniczych – Sławomira Kopcio z Dzierżoniowa, Mirosława Radeckiego z Grudziądza oraz Pawła Kupczaka z Nowego Sącza.

Tylko na tym spotkaniu branżowym, skupiającym prawie 200 uczestników, można było poznać doświadczenia inwestorów, ale też możliwości dofinansowania inwestycji biomasowych, przedstawione przez Bartosza Janca z Metropolis.

Prezentacje przedstawicieli firm BFI oraz Centrum Naczep Poltrailers przybliżyły uczestnikom wrocławskiego spotkania zagadnienia transportu i logistyki paliw biomasowych i RDF oraz pozwoliły poznać nowoczesne środki ich transportu odpowiednimi naczepami, choćby firmy Reisch.

Odrębna sesja została poświęcona omówieniu aktualnych wyzwań związanych z certyfikacją biomasy i paliw alternatywnych na zgodność z Kryteriami Zrównoważonego Rozwoju. Przybliżyły je: Magdalena Jakubowska z Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Delfina Rogowska i Michał Pajda z Instytutu Nafty i Gazu oraz dr inż. Ilona Olsztyńska z SGS Polska, omawiając dokumenty systemowe, wymagania dotyczące analiz ryzyka, niezbędne dokumentacje oraz dyrektywy określające wymagania dla biopaliw, biopłynów i paliw z biomasy, a także ścieżki certyfikacji, zakres certyfikacji oraz wymagania dla podmiotów.

Taką porcję kompetentnej wiedzy można uzyskać tylko na wiosennym i jesiennym Forum Biomasy i RDF w Ciepłownictwie, Energetyce i Przemyśle powermeetings.eu, którego tematyka w kolejnych edycjach jest dostosowywana do bieżących oczekiwań słuchaczy. Została ona zresztą poszerzona drugiego dnia konferencji zajęciami z Katarzyną Szwed-Lipińską, ekspertką ds. systemów wsparcia, która przybliżała regulacyjne aspekty funkcjonowania rynku biomasy i paliw alternatywnych.

Natomiast integracyjna kolacja i spacer po wrocławskim Rynku z przewodnikiem służyły wymianie informacji i integracji środowiska, które planuje powołanie Krajowego Stowarzyszenia Paliw Stałych i Płynnych z Biomasy. Ideę tego przedsięwzięcia przedstawiła podczas Forum Renata Kałużna, dyrektor zarządzający powermeetings.eu, stwierdzając iż pozwoli to na udział branży w konsultacjach projektów, opiniowanie aktów prawnych i przedstawianie własnych inicjatyw legislacyjnych.

12-ta tym razem wiosenna edycja Forum Biomasy, Pelletu i RDF w Ciepłownictwie i Energetyce, okrzykniętego jednogłośnie Wiosennym Świętem Branży , odbędzie się 23 i 24 marca 2023 roku , a jeszcze w tym roku spotykamy się podczas organizowanego przez powermeetings.eu Kongresu Pelletu – 1-2 grudnia w Warszawie. Szczegóły dostępne są na www.powermeetings.eu

Dziękujemy wszystkim prelegentom, partnerom i uczestnikom Forum za tak liczne przybycie i obdarzenie nas zaufaniem przy kolejnej edycji Forum – jesteście najlepsi 🙂

Z roku na rok rozmowy z Wami utwierdzają nas w przekonaniu, że nasze wydarzenia już na stałe wpisały się w Wasze kalendarze i są nie tylko najważniejszym, ale także obowiązkowym miejscem spotkań całej branży – a nasza praca poprzez integrację rynku przynosi same pozytywne efekty biznesowe – zatem do zobaczenia na kolejnej edycji.