Nowa definicja drewna energetycznego

3 czerwca br. na stronie RCL opublikowany został projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii przygotowany przez Ministerstwo Środowiska, którego celem jest zmiana definicji tzw. drewna energetycznego.

Zapraszamy na wydarzenia powermeetings.eu:

Zgodnie z zawartym w nowelizacji art. 184e Od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., za drewno energetyczne uznaje się:

surowiec drzewny niebędący drewnem tartacznym i skrawanym, stanowiącym dłużyce, kłody tartaczne i skrawane oraz niebędący materiałem drzewnym powstałym w wyniku procesu celowego rozdrobnienia tego surowca drzewnego;
produkty uboczne będące efektem przetworzenia surowca drzewnego, niezanieczyszczone substancjami niewystępującymi naturalnie w drewnie;
odpady, będące efektem przetworzenia surowca drzewnego, niezanieczyszczone substancjami niewystępującymi naturalnie w drewnie, zagospodarowywane zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami.

Do pobrania Treść projektu nowelizacji ustawy o OZE – drewno energetyczne

Dołącz do nas 20 i 21 października 2022 podczas
XII edycji NAJWAŻNIEJSZEGO i NAJWIĘKSZEGO jesiennego spotkania branży
ODBIORCÓW – DOSTAWCÓW – PRODUCENTÓW biomasy i RDF na cele energetyczne

Jak czytamy w uzasadnieniu w związku z trwającą epidemią drewno pozyskane w lasach nie jest odbierane. Nagromadzenie takiego drewna będzie skutkować zwiększeniem zagrożenia pożarowego w lasach oraz staje się ono miejscem do rozwoju szkodliwych owadów, których gradacja może spowodować zamieranie drzewostanów, jak również przełożyć się na jakość surowca drzewnego pozyskanego w przyszłości. Dodatkowo brak rozszerzenia rynków zbytu surowca drzewnego będzie skutkował stratami dla Skarbu Państwa, którego majątkiem zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, jak również przyczyni się do zatrzymania pozyskania w lasach, co może skutkować bankructwem przedsiębiorstw w branży usług leśnych.

Pozostawienie niewywiezionego drewna z lasu, szczególnie iglastego, którego nagromadzenie (zapas) wynosi aktualnie około 2,8 mln m³, z czego 77% to drewno stosunkowo świeże, pozyskane przed upływem 60 dni, stanowi bardzo duże niebezpieczeństwo powstania gigantycznych rozmiarów klęsk ekologicznych. Oprócz utrzymującego się do niedawna najwyższego bo 3. stopnia zagrożenia pożarowego niemalże na terytorium całego kraju, grożącego wybuchem pożarów, przy dodatkowym tak dużym nagromadzeniu drewna iglastego łatwopalnego, istnieje wiele innych zagrożeń pilnych do wyeliminowania z lasu, a powiązanych z brakiem możliwości zagospodarowania surowca drzewnego (szczególnie iglastego). Polskim lasom grozi klęska ekologiczna związana z gradacyjnym rozwojem owadów, w tym korników: drukarza i ostrozębnego, przypłaszczków oraz boreczników, a w dalszej konsekwencji szkodników technicznych drewna, których gradacyjny pojaw może skutkować rozpadem drzewostanów. Masowy pojaw motyli, których żer gąsienic w okresie intensywnej wegetacji (brudnice mniszka i nieparka, barczatka sosnówka, poproch cetyniak) może wywołać wielkoskalowe zamieranie całych drzewostanów porastających Polskę. Jedynym skutecznym sposobem dotychczasowej walki o ocalenie drzewostanów był stale prowadzony nadzór sanitarny i usuwanie drzew zasiedlonych przez owady, których usunięcie z drzewostanu i sprzedaż umożliwiały zachowanie lasu przed wystąpieniem klęski. W dobie zaistniałego kryzysu wywołanego chorobą COVID–19 i brakiem zainteresowania zakupem i odbiorem drewna przez branżę drzewną oraz brakiem możliwości sprzedaży tzw. posuszowego drewna jako drewna energetycznego powodują, że Lasy Państwowe nie mogą prowadzić dalszego pozyskania drewna, a tym samym nie mogą zlecać prac dla ściśle powiązanej z lasami branży usług leśnych, na którą składają się zakłady usług leśnych.

Warto przy tym dodać, że w wyniku utrzymującej się suszy i zachodzących zmian klimatycznych, których skutkiem jest nagły wzrost zagrożenia wystąpieniem gradacji owadzich, jest wzrost pozyskania drewna posuszowego (bez wywrotów i złomów), którego rozmiar w 2019 r. wyniósł 4,5 mln m³ (w tym w drzewostanach iglastych 4,1 mln m³
i w liściastych 0,4 mln m³) i osiągnął poziom dotąd niespotykany. Dla przykładu jest on wyższy o 45% od poziomu pozyskania drewna posuszowego w roku 2018 oraz o 280% wyższy w porównaniu do roku 2014.

Tym samym biorąc pod uwagę aktualną sytuację gospodarczą kraju oraz gigantycznej skali zagrożenie ekologiczne, niezwykle ważnym jest wprowadzenie przepisu umożliwiającego zagospodarowanie zalegającego drewna i w konsekwencji uruchomienie prac sanitarnych związanych z pozyskaniem zasiedlonego surowca drzewnego.

Jednocześnie, wraz ze zmniejszoną podażą surowca drzewnego w wyniku perturbacji w handlu zagranicznym towarami wytworzonymi z drewna, obserwujemy większą częstotliwość występowania wielkopowierzchniowych zjawisk klęskowych na obszarach leśnych, jakimi są w szczególności: duże pożary leśne, wielkie klęskowiska powstające w następstwie huraganowych wiatrów, czy zamarcie drzewostanów w efekcie nadmiernego rozmnażania się owadów żerujących na żywych drzewach. Obecnie drzewa martwe występujące w lasach na terenie Polski, mają miąższość wynoszącą dziesiątki milionów metrów sześciennych. Pozostawienie w lesie drewna pozyskanego i nieodebranego przez przedsiębiorców, będzie skutkować nasileniem się tych procesów.

Dodatkowo, z uwagi na wymogi wynikające z przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020, poz. 261, z późn. zm.), zwanej dalej: ustawa o OZE, konieczność osiągnięcia wskaźników określonych w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju oraz mając na uwadze fakt, iż Rzeczpospolita Polska zobowiązana jest do wypełnienia obowiązków wynikających z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz. Urz. UE L Nr 328, str. 82), zwanej dalej: RED 2, konieczne jest wprowadzenie uregulowania definicji drewna energetycznego, która pozwoli na skuteczne zastosowanie tego źródła energii odnawialnej, przy jednoczesnym zapewnieniu dostępu dla pozostałych gałęzi przemysłu do materiału drzewnego. Dlatego też proponuje się przepis, który wprowadzi definicję drewna energetycznego, określonego jako surowiec drzewny, z wyraźnym wyłączeniem wielkowymiarowego drewna tartacznego i skrawanego (dłużyc, kłód tartacznych i skrawanych). Jednocześnie projekt pozwala na wykorzystanie produktów ubocznych i odpadów powstałych w procesie obróbki tego surowca, jak również wykorzystanie na cele energetyczne drewna poużytkowego, co pozwoli na jednoczesną realizację aż dwóch założeń: określonego w SOR, a także w Narodowym Celu Wskaźnikowym wynikającym z art. 2 ust. 1 pkt 24 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1155, z późn. zm.) .

Zgodnie z zapisami dyrektywy RED 2, jako drewno energetyczne zakwalifikować można między innymi frakcję biomasy odpadów i pozostałości z leśnictwa i gałęzi przemysłu opartych na leśnictwie, takich jak: kora, gałęzie, drewno pochodzące z trzebieży, liście, igły, wierzchołki drzew, trociny, strużyny, ług czarny, melasa, osad włóknisty, lignina i olej talowy oraz inne materiały lignocelulozowe, przez które rozumieć należy materiał składający się z ligniny, celulozy i hemicelulozy, takich jak biomasa pozyskana z lasów, drzewiastych roślin energetycznych oraz pozostałości i odpady przemysłowe gałęzi przemysłu związanych
z leśnictwem.

Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie rozwiązania zapewniającego ciągłość zrównoważonej gospodarki leśnej na czas trwania stanu epidemii COVID-19 oraz po nim. Projekt ustawy określa definicję drewna energetycznego, która pozwoli kontynuować, podczas trwania epidemii, jak i po niej, zrównoważony rozwój naszego kraju w obszarze odnawialnych źródeł energii poprzez zwiększenie podaży biomasy leśnej oraz wykorzystanie w tym obszarze produktów powstałych z drewna lub będących efektem jego przetworzenia. Dlatego projekt przewiduje czasową zmianę definicji drewna energetycznego zawartej w ustawie o OZE.

W projekcie ustawy dodaje się art. 184e wprowadzający definicję drewna energetycznego. Przepis ten ma charakter epizodyczny. Termin jego wejścia w życie został określony konkretną datą, tj. 1 lipca 2020 r. Utraci on moc obowiązującą z dniem 31 grudnia 2021 r.

Dodatkowo, w związku z czasowym obowiązywaniem art. 184e oraz 184f projektowanej ustawy, konieczne jest określenie przepisów, według których rozpatrywane będą wnioski odnoszące się do drewna energetycznego po upływie terminu obowiązywania ww. przepisów. Zaproponowany przepis przejściowy umożliwi rozpatrywanie zarówno Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki wniosków o wydanie świadectwa pochodzenia, jak również Zarządcy Rozliczeń S.A., wykonującemu zadania operatora rozliczeń energii odnawialnej, wniosków o wypłatę ujemnego salda, dla energii elektrycznej wytworzonej z drewna energetycznego od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.

Jednocześnie w ustawie o OZE wyraźnie wskazane zostanie, iż drewnem energetycznym nie mogą być dłużyce, kłody tartaczne i kłody skrawane, co skutkuje wyeliminowaniem z zakresu zainteresowania przemysłu energetycznego drewna, które co do zasady uznać można za tzw. drewno pełnowartościowe w rozumieniu nieobowiązującego już rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 października 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii (Dz. U. poz. 1229 z późn. zm.). Przepis § 2 pkt 7 wskazanego rozporządzenia określał, że drewno pełnowartościowe to drewno spełniające wymagania jakościowe określone w normach określających wymagania i badania dla drewna wielkowymiarowego liściastego, drewna wielkowymiarowego iglastego oraz drewna średniowymiarowego dla grup oznaczonych jako S1, S2 i S3 oraz materiał drzewny powstały w wyniku procesu celowego rozdrobnienia tego drewna. Dopełnieniem powyższej definicji był przepis § 6 ust. 7, zgodnie z którym energii elektrycznej i ciepła wytworzonego z drewna pełnowartościowego nie zaliczało się do wypełnienia obowiązków związanych ze wsparciem wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Innymi słowy, energia lub ciepło z drewna pełnowartościowego nie były traktowane jako energia lub ciepło wytworzone w źródłach odnawialnych i tym samym pozbawione wsparcia w postaci świadectw pochodzenia.

Przeniesienie tego mechanizmu do definicji drewna energetycznego sprawi, iż za drewno energetyczne uznany będzie materiał drzewny stanowiący:

drewno małowymiarowe,
chrust,
igliwie i liście,
korę,
korzenie i karpy,
drewno o minimalnej średnicy w górnym końcu wynoszącej co najmniej 7 cm w korze, który ze względu na cechy jakościowe nie jest zaliczany do drewna użytkowego.

Potencjalne łączne zasoby drewna małowymiarowego i pozostałości drzewnych w 2018 r. wyniosły ok. 1,8 mln m³. Przewiduje się, że wielkość ta będzie utrzymywała się w najbliższych latach na podobnym poziomie. Do wolumenu tego dodać należy ponadto surowiec drzewny (bez względu na jego klasyfikację) pochodzący z obszarów zamierania drzewostanów, jak również uszkodzony przez wiatr i inne czynniki, który nie znalazł nabywców i który z uwagi na brak możliwości zakwalifikowania go jako drewna tartacznego i skrawanego może stanowić materiał uznawany za drewno energetyczne.

Mając na uwadze konieczność uwzględnienia surowca drzewnego pochodzącego ze źródeł innych niż leśnictwo, a zatem obejmujących chociażby uprawy drzewiastych roślin energetycznych czy też pozostałości po sadownictwie, zaproponowano przepis, który – z uwagi na brak wskazania konkretnych źródeł pochodzenia materiału drzewnego – pozwala na realizację tego założenia. Ponadto zaproponowany przepis umożliwi także wykorzystanie – jako OZE – każdego innego rodzaju drewna, które nie będzie drewnem tartacznym i skrawanym, pozyskanego w przypadku m.in. usuwania drzew przy drogach publicznych, czy szlakach kolejowych.

Zgodnie z zasadą ekorozwoju i koncepcją kaskadowego zużycia surowca drzewnego, odpady/produkty uboczne powstające w poszczególnych fazach przerobu drewna (przerób pierwiastkowy i wtórny na materiały drzewne i drzewne wyroby finalne) powinny być „zawracane” do procesu technologicznego (wtórne zużycie produkcyjne), a dopiero w wypadku ich nieprzydatności do tego celu – spalane z odzyskaniem energii. Są one alternatywnym surowcem wobec drewna z lasu, przyczyniając się do jego oszczędności oraz ważnym źródłem energii odnawialnej. Mając to na uwadze, w projekcie ustawy, określa się jako drewno energetyczne również surowiec drzewny występujący jako produkt powstały na skutek przetworzenia drewna, o ile nie jest on zanieczyszczony substancjami, które naturalnie nie występują w drewnie.

Przedmiotowy projekt mówi o odpadach i produktach ubocznych powstałych z drewna i produktów z drewna, które podczas procesu ich wytworzenia nie zostały w żadnym stopniu zanieczyszczone substancjami, które naturalnie nie występują w drewnie. Taki przepis pozwala również wykorzystać drewno poużytkowe w różnych formach na cele energetyczne.

Projekt ustawy podlega obowiązkowi notyfikacji zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.) w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych oraz w dyrektywie 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).

Termin wejścia w życie ustawy został ustalony na konkretny dzień, tj. 1 lipca 2020 r. Taki termin wejścia w życie ustawy pozwoli na przeprowadzenie procedury notyfikacji technicznej, jak i zapewni czas niezbędny na dostosowanie się adresatów przepisów do nowego brzmienia definicji drewna energetycznego.

źródło: https://legislacja.rcl.gov.pl/

Więcej na temat nowej definicji drewna energetycznego mówić będziemy w trakcie Forum Biomasy, Pelletu i Paliw Alternatywnych w Ciepłownictwie i Energetyce w Białymstoku, które organizujemy 27 i 28 sierpnia 2020 wraz z Grupą Enea w roli Gospodarza Honorowego.

Szczegóły: https://powermeetings.eu/forum-biomasy/