Zawirowania po rekordowym roku – Relacja z Kongresu Pelletu 2024 w Łodzi

– Rok 2023 był dla producentów peletu negatywnym skutkiem hossy w 2022 roku – stwierdził Szymon Karwowski, dyrektor handlowy Sylva z Wiele podczas panelu wieńczącego tegoroczny KONGRES PELETU zorganizowany w dniach 18-19 kwietnia w Łodzi przez powermmtings.eu. – Najpierw wielka panika, bo nie było wiadomo, ile peletu potrzeba, ile go zabraknie, jakie jest zapotrzebowanie. Niektórzy odbiorcy indywidualni robili zapasy na 2-3 lata, ponieważ powstała narracja, że pelletu zabraknie. Dlatego w 2023 roku sprzedaż drastycznie spadła. Popyt był na bardzo niskim poziomie, podobnie jak ceny. Widzimy już po 3 miesiącach tego roku, że nastąpiło wypłaszczenie amplitudy zmian i wyrównanie popytu i podaży do poziomu z poprzednich lat z lekką tendencja wzrostową. Nienaturalnie wysoki popyt z 2022 r. stał się okazją do spekulacji rynkowych niektórych graczy, szczególnie pośredników, a wysoka cena pelletu w 2022 roku spowodowała wycofanie się wielu inwestorów z instalacji na pellet i biomasę. Obecnie wszystko wskazuje na to, że wraca zainteresowanie, czego potwierdzeniem są wnioski o dotacje z programu „Czyste Powietrze”, ilość wniosków na piece zasilane pelletem przekroczyła pompy ciepła i piece gazowe. Zakładamy wzrost zapotrzebowania ponieważ dystrybutorzy nie mają zapasów magazynowych, co może skłonić ich do budowy zapasów kiedy cena jest najniższa od lat. Zwiększony popyt doprowadzi do wzrostu cen, które dla większości producentów są poniżej kosztów wytworzenia. Spirala może się nakręcać – wzrost cen i… wykup peletu w obawie o dalszy wzrost cen, co znowu może zaburzyć rynek. W mojej opinii cena peletu niższa już nie będzie i świadomi dystrybutorzy zatowarują się już wkrótce czekając na wzrost cen przed zimą. Gdyby sytuacja miała być jednak odwrotna i cena miałaby jeszcze spaść, to branża ograniczy produkcję. Oceniam, że 70 proc. producentów jest dzisiaj w sytuacji tragicznej. Jeśli sytuacja w najbliższym czasie nie zmieni się, to niebawem zabraknie tego paliwa na rynku, do tego dochodzi brak rentowności na produktach tartacznych. Tartaki dokładają dzisiaj do produkcji tarcicy i peletu. Prognozuję w najbliższych latach gwałtowny wzrost popytu na pellet w gospodarstwach domowych oraz ciepłownictwie w związku z obostrzeniami wynikającymi z przepisów zakazujących wykorzystania paliw kopalnych.

W podobnym tonie wypowiadali się pozostali uczestnicy panelu moderowanego przez Tomasza Bernackiego, CEO w RP2, debatujący w temacie wyzwań jakie stoją przed przedsiębiorstwami produkującymi i handlującymi peletem: Marek Kępa, członek zarządu ds. handlowych Javelin Global Commodities, Sebastian Stańczyk, właściciel, ZPUH MASS z Witankowa oraz Tomasz Śmilgiewicz, dyrektor sprzedaży CM Biomass.

W zgodzie z Dyrektywą RED III

Paneliści dokonali swego rodzaju podsumowania całodniowego spotkania, zainaugurowanego prezentacją dr inż. Ilony Olsztyńskiej z SGS Polska o produkcji peletu w zgodzie z Dyrektywą RED III i zasadą kaskadowego wykorzystania biomasy drzewnej oraz innych zmianach, wynikających z polityki klimatycznej UE, a Zielonego Ładu w szczególności, w kontekście produkcji Czystej Energii. Ma temu służyć zasada kaskadowego wykorzystania biomasy drzewnej według hierarchii: produkty drewnopochodne, przedłużanie ich cyklu życia, ponowne użycie, recykling, bioenergia i trwałe składowanie. Państwa członkowskie nie będą udzielać wsparcia na rzecz wykorzystania kłód tartacznych, kłód fornirowych, drewna okrągłego klasy przemysłowej, pniaków i korzeni do produkcji energii oraz produkcji energii odnawialnej ze spalania odpadów, chyba że spełnione zostały obowiązki w zakresie selektywnego zbierania określone w dyrektywie 2008/98/WE. Prelegentka omówiła też zasady certyfikacji peletu przez certyfikowane jednostki.

Liderem jest Europa

Potencjał międzynarodowego rynku peletu drzewnego omówiła następnie Dorota Piernicka z Brüning Group Polska, która tworzyła prezentację przy wspołpracy z miedzynarodowym stowarzyszeniem biomasowym Bioenergy Europe. Firma Brüning specjalizuje się w dostawach zrębki drzewnej, drewna odpadowego i poużytkowego oraz kory i peletu. Jest liderem rynku w Niemczech w zakresie surowców sypkich przetwarzanych na energię. Światowym liderem globalnej produkcji peletu drzewnego są kraje UE, które zwiększają moce produkcyjne i obecnie produkują 44%, Ameryka Północna – 30,6%, Azja – 12,3%, a pozostałe kraje europejskie – 8,7%. Europa przewodzi też w konsumpcji peletu, zużywając go 52%, głównie na cele grzewcze. Kraje które w ostatnich latach zużywały najwięcej peletu drzewnego to Wielka Brytania – produkcja prądu, ale też Korea, Japonia, Niemcy, Francja, Włochy, Dania, Szwecja. Szczególnie w Japonii i Korei znacząco wzrastało spożycie peletu. W Europie duży przyrost notuje się w Niemczech. Europejska produkcja w 2021 r. wyniosła 25,1 mln ton, a w 2022 r. – 24,7 mln ton, czyli nastąpił spadek o 1,6%. Wysokie ceny peletu w 2022 r. zachęciły producentów do uruchomienia nowych mocy produkcyjnych, ale znaczna cześć nowych mocy produkcyjnych została uruchomiona, gdy ceny peletu już spadały z powodu łagodnej zimy, wysokich zapasów i zmniejszonego zapotrzebowania. A do tego odnotowano niedobory surowców w Skandynawii i krajach Bałtyckich, ponieważ działalność produkcyjna w tartacznictwie zmniejszyła się z powodu spowolnienia gospodarczego na świecie. Zmniejszony popyt na pelet przemysłowy w drugiej połowie 2022 r., skłonił niektórych producentów do podniesienia jakości i wdrożenia certyfikacji np. ENplus, aby zaopatrywać klientów „premium”.

Konsumpcja peletu drzewnego w Europie spadła o 6% w 2022, w stosunku do roku poprzedniego i wyniosła 33,4 mln ton. Spadki konsumpcji odnotowano w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Danii, Włoszech i Holandii. Nastąpił natomiast wzrost zużycia peletu do ogrzewania budynków mieszkalnych (<50 kW) i komercyjnych (>50 kW), z wyłączeniem kogeneracji w latach 2021-2022.

Niemcy są obecnie największym producentem i konsumentem peletu drzewnego. Program wsparcia BEG zapewnia dotacje do 70% kosztów inwestycji w instalacje nowego kotła na biomasę (maksimum 30 000 euro). Przewiduje się, że popyt dalej będzie rósł. Około 600 000 ton nowych mocy produkcyjnych peletu znajduje się na etapie rozwoju i finansowania. Na tym rynku ponad 95% peletu posiada certyfikat ENplus. Popyt rynkowy składa się w ok. 90% z produktów „luzem” i 10% workowanych.

Również we Francji nastąpił silny wzrost popytu i produkcji w ciągu minionych lat. W 2022 r. odnotowano wysoką sprzedaż pieców i kotłów na pelet, ale 2023 r. był trudnym rokiem, bo sprzedaż pieców i kotłów na pelet spadła odpowiednio o 75% i o 65% w porównaniu z 2022 r. Oczekuje się, że popyt będzie dalej rósł, lecz w wolniejszym tempie.

Natomiast we Włoszech, które są jednym z największych europejskich importerów peletu z certyfikatem ENplus, także polskich producentów, szacuje się popyt na sezon 2024/25 na poziomie ok. 2,5-3,0 mln t. Szacuje się, że popyt w sezonie 2023/24 wyniósł 2,5 mln ton ze względu na łagodną zimę. I w tym kraju oferowane są różne programy wspierające zakup kotłów peletowych dla budynków mieszkalnych i komercyjnych. Popyt rynkowy składa się w ok. 95% z produktu workowanego i 5 % luzem.

W podsumowaniu prelegentka zwróciła uwagę, że poziom cen peletu przemysłowego pozostaje pod presją ze względu na wysokie zapasy i niskie ceny energii, które mogą utrzymać się do III kwartału tego roku, a następnie przewiduje się wzrost popytu i cen. Taka sytuacja może podtrzymywać trend przejścia z produkcji przemysłowej na „premium”, ponieważ w niektórych regionach obecne ceny zakupu peletu przemysłowego są zbliżone lub poniżej kosztów produkcji. Popyt na pelet „premium” nadal rośnie w głównych krajach konsumenckich Europy, ale produkcja rośnie obecnie w szybszym tempie.

Ceny niskie, ale… powyżej poprzednich

O trendach na międzynarodowym rynku peletu mówił też Tomasz Stępień z Argus Media. Przekonywał, że mimo spadków ceny są powyżej średniej sprzed kryzysu. A obecny spadek cen jest skutkiem ciepłej zimy, dużych zapasów i odsprzedaży peletu wcześniej zgromadzonego przez elektrownie. Przed sezonem zimowym ceny były niższe niż przed rokiem, ale wyższe od średnich poziomów. A to był pierwszy rok bez rosyjskiego peletu i z tego powodu nabywcy obawiali się braków, więc zgromadzili spore zapasy. Tymczasem warunki pogodowe sprawiły, że popyt na biomasę był ograniczony, mniejszy od spodziewanego. Odbiorcy poszukiwali możliwości zbycia zbędnego paliwa, co jeszcze bardziej wpływało na obniżenie cen. Ukształtowała się ona na poziomie 166 dolarów za tonę, co jest bliskie średniej ceny z lat 2016-2021, gdy wynosiła około 150 dolarów/tonę.

– Dokonała się zmiana struktury dostaw peletu w Europie – mówił Tomasz Stępień. – Nastąpił spadek eksportu z krajów bałtyckich i wzrost eksportu z USA do Europy i Japonii. Pelet z USA zastępuje rosyjski. Ceny zrębki leśnej też spadają znacząco. Ale obecnie i tak jest … droższa od peletu. Import biomasy leśnej w Polsce jest niewielki i spada, a w Danii jest duży i rośnie. Podobnie w Szwecji i Francji.

Jest perspektywa odbicia cen peletu w górę

Potencjał rozwoju rynku peletu z perspektywy globalnego tradera przedstawił Tomasz Śmilgiewicz, dyrektor sprzedaży CM Biomass. Firma dostarcza 3,3 mln ton peletu rocznie. Potencjał produkcyjny grupy to 1,2 mln ton. Ma 10 fabryk w USA, 50 magazynów w świecie i dwa terminale przeładunkowe w Polsce.

– Warto patrzeć na ceny prądu, ponieważ jest korelacja z ceną peletu – stwierdził Tomasz Śmilgiewicz. – My patrzymy też na rynek gazu i ropy. I na tej podstawie wydaje się, że jest perspektywa odbicia cen peletu w górę. Teraz rzeczywiście fabryki nie osiągają swoich zdolności produkcyjnych , wykorzystując około 80% potencjału wytwórczego. Umowy z producentami i klientami są anulowane albo renegocjowane. Ceny peletu są bowiem poniżej kosztów wytworzenia. Nasze prognozy zakładają, że ceny jesienią wzrosną o 40 dolarów/tonę. I byłaby to cena zrównoważona. Z drugiej strony około 5 mln ton peletu produkcyjnego jest w przygotowanych w Polsce inwestycjach.

Zmienia się zastosowanie peletu drzewnego

Mamy do czynienia z końcem ery kontraktów długoterminowych – mówił Ramunas Waszkiewicz, kierownik ds. rozwoju rynku Baltpool. Firma jest członkiem litewskiej państwowej grupy EPSO-G zajmującej się przesyłem i wymianą energii. Wszystkie działania związane z prowadzoną giełdą biomasy są licencjonowane i nadzorowane przez Krajową Radę Regulacji Energetyki.

Na giełdzie widać zmieniające się zastosowanie peletu drzewnego, głównie dla ogrzewania komunalnego i komercyjnego i w sporej części – przemysłowego, do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Główne czynniki kosztów i decyzji handlowych wynikają dla producentów peletu z cen surowca drzewnego, prądu, oprocentowania kredytu oraz kosztów zezwoleń na emisję CO2, ceny OZE. Na ceny peletu wpływ mają ceny energii, unijna i krajowa polityka dekarbonizacji oraz unijne i krajowe programy dotacyjne.

Zapoznano uczestników z zaletami SPOT-owych kontraktów, zapewniających nabywcom rzeczywistą cenę rynkową, elastyczność, brak długoterminowego zaangażowania, dostęp do nowych dostawców. Natomiast dla dostawców i producentów peletu istotna jest przewidywalna marża zysku, elastyczność i optymizacja kosztów logistyki oraz dostęp do nowych nabywców i brak długoterminowego zaangażowania.

Nowości w regulacjach

Coraz więcej nabywców oczekuje od producentów certyfikowanego peletu drzewnego. Najbardziej popularna jest certyfikacji ENplus®. Krótki opis procesu certyfikacji ENplus®, zmiany w certyfikacji oraz strukturę certyfikacji w SGS omówił Jerzy Musik, kierownik techniczny z SGS Polska.

– Warto sprawdzić swój produkt czy spełnia wymagania jakościowe, by uniknąć reklamacji jakościowych – mówił. – w aneksie A, tabela 4 omówione są procedury ENplus® ST 1001, natomiast w ISO 17225-2:2021-05 Solid biofuels jest specyfikacja peletu drzewnego, zawierająca wymagania jakościowe w dwóch obszarach – dla peletu w sprzedaży detalicznej i przemysłowego. Różnią się one na przykład zawartością części lotnych. Klasy do użytku komercyjnego i mieszkaniowego to A1, A2, B a do użytku przemysłowego: I1, I2, I3.

Specjalista SGS omówił podczas prezentacji jak przygotować zakład w zakresie spełnienia wymagań jako Certyfikowany Producent peletu drzewnego ENplus®,

w tym wymagane procedury oraz bieżący proces kontroli jakości w zakresie badań wymiarów peletów, wilgotności, wytrzymałości mechanicznej, frakcji drobnych oraz temperatury. Te wymagania są określone w procedurach ENplus® ST 1001 i ENplus® ST 1003. Trzeba najpierw wybrać Jednostkę Certyfikującą z listy na stronie ENplus® i podpisać z nią umowę na certyfikację, wypełnić formularz zgłoszeniowy i wysłać go do wybranej Jednostki Certyfikującej wraz z załączonymi dokumentami. Inspekcja obejmuje pobranie próbek peletu z każdej klasy i wymiaru i ich wysłanie do laboratorium w celu wykonania badań i oceny zgodności z wymaganiami określonymi w procedurze ENplus® ST 1001, oceny producenta na zgodność z wymaganiami określonymi w procedurze oraz w zakresie spełnienia wymagań dotyczących znaku towarowego a także weryfikację danych podanych do Jednostki Certyfikującej oraz Komitetu ENplus®. Jednostka Certyfikująca sprawdza wypełnienie wszystkich wymagań i wysyła raport do Komitetu ENplus® w tym ocenia wyniki badań laboratoryjnych. Skompletowanie raportu powinno się zakończyć w ciągu 3 miesięcy od daty inspekcji. Jeżeli producent spełnił wszystkie wymagania certyfikacyjne Komitet ENplus® wysyła fakturę licencyjną dotyczącą opłaty rocznej i zaplanowanej wielkości produkcji. Jeżeli opłaty zostaną dokonane i wzór worka zatwierdzony, Komitet ENplus® przesyła informację do producenta i do Jednostki Certyfikującej w celu wystawienia Certyfikatu. Jest podpisywany kontrakt i producent może pelet sprzedawać jako certyfikowany w klasie ENplus®.

Od 1 stycznia 2024 wprowadzono zmiany w procedurze. Teraz Jednostka Certyfikująca realizuje cały proces certyfikacji. Wprowadzono platformę Radix Tree, gdzie producent komunikuje się bezpośrednio z Komitetem ENplus®. Oprócz rocznego audytu, wprowadzono dodatkowe, niezapowiedziane pobranie próbki i badanie peletów. Dodano wymaganie o numerze seryjnym danej partii produkcji. Wyznaczono okres przejściowy od 1 stycznia 2024 r. do 1 stycznia 2025 r. Ponadto, dodano dwa nowe parametry: długości peletów <10mm (L<20% 20%≤M≤30% S>30%) i badanie frakcji 3,15mm – 5,6mm oraz wprowadzono obowiązek bilansu masy ENplus® GD 3004:2024, żeby nie sprzedać więcej niż się wyprodukowało. Zmieniono również zakres wewnętrznej Kontroli Jakości i podzielono ją na dwa etapy – podczas produkcji i podczas workowania i sprzedawania w detalu. Nowe zobowiązania podwyższają koszty produkcji. W pierwszym roku są największe, a w następnym o 1/3 niższe.

Technologia produkcji peletu i efektywne zarządzanie energią było kolejną częścią dwudniowego Kongresu Peletu, którą przybliżymy w kolejnej relacji.

Jednocześnie cieszymy się, iż organizowany przez powermeetings.eu kolejny już Kongres Peletu spotkał się z uznaniem i zainteresowaniem ze strony przedsiębiorstw zaangażowanych w produkcję tego paliwa, firm handlujących tym paliwem, dostarczających technologię, jednostek certyfikujących, organizacji branżowych, mediów, firm transportowych i innych.

Do zobaczenia na kolejnej edycji już za rok ❗

Partnerem Merytorycznym Kongresu była firma SGS Polska a Partnerem Głównym była firma Javelin Global Commodities. Patronat Wspierający sprawowali: Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego, Związek Producentów Europalet UIC oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kominki i Piece a Partnerami Kongresu były firmy: Izba Gospodarcza Urządzeń OZE, CM Biomass, Baltpool, ARP Energia, Enspirion, Argus Media, Labora Energy, Brüning Group. We współpracę w tworzeniu wydarzenia zaangażowane były również firmy: Biomasa Partner Group, HSW Group, OT Logistics, Sylva – Grupa Piveteaubois, Pellet Wałcz -Stańczyk, RP2 – Industrial & Home Pellet, Mardom Pro, La Meccanica, Poltarex Polskie Drewno, Liebherr, CEDRUS Technologie

Dziękujemy wszystkim Prelegentom, Partnerom i Uczestnikom Forum za przybycie, super atmosferę oraz mnóstwo pozytywnych opinii. Bardzo ważne jest dla nas Wasze zaufanie dzięki, któremu wybieracie udział w każdej, kolejnej edycji naszych wydarzeń co napędza nas do działania już od ponad 2️⃣0️⃣ lat💥 Jesteście najlepsi 🙂

Zapraszamy do udziału w nadchodzących branżowych wydarzeniach powermeetings.eu Industry

👉 III edycja Forum Przemysłu Drzewnego 🔜 13 i 14 czerwca 2024 w Warszawie

Szczegóły i rejestracja: https://powermeetings.eu/forum-przemyslu-drzewnego/

👉 październikowe spotkanie biomasowo-pelletowej branży 👉 14 jesienne Forum Biomasy i RDF w Ciepłownictwie, Energetyce i Przemyśle 🔜 24 i 25 października 2024

Więcej informacji o Forum znaleźć można pod linkiem: https://powermeetings.eu/forum-technologi-w-cieplownictwie-energetyce-spalanie-biomasy/

Zapraszamy do udziału w tym największym i najważniejszym jesiennym spotkaniu branży, które już od 1️⃣4️⃣ lat jest No 1️⃣ wśród wydarzeń branżowych na rynku 😎